Wszystko dla domu, ogrodu i wnętrz

Bardzo często przechodząc obok jakiś budynków zastanawiasz się kto i kiedy je postawił, a nawet co kierowało nim wówczas, by ten ów budynek wyglądał jak wygląda. Zazwyczaj, poza paroma ciekawymi budynkami, których plan powstał dzięki wielkiej wyobraźni architekta, stawiane budynki wpasowywały się w pewien kanon odpowiadający panującej modzie zmieniającej się wraz z czasem. Podobnie było z budynkami budowanymi na wzór modernizmu w architekturze. Choć nie tak do końca…

Skąd się wziął modernizm?

Z modernizmem jest nieco inaczej niż z innymi prądami w architekturze. Otóż nie ma on jednego założyciela ani ściśle określonego kanonu budowy. Nie ma również jednego miejsca, będącego jego kolebką. Rozwijał się on jednocześnie w wielu państwach Europy i Ameryki. I tak powstawały najróżniejsze odłamy modernizmu i jego prądy. Jedyne co ma wspólnego modernizm na całym świecie to nazwę i podstawowe założenia. Jego nazwa wywodzi się z języka francuskiego i oznacza nowoczesność.

Jego założenia zaś wynikały z nowych potrzeb nowoczesnych wówczas czasów. W tamtych czasach zaczęto stawiać nacisk na urbanizację i przemysł. Widziano w tym wszystkim wielka misję społeczną i szanse na poprawę bytu. Czyli jak łatwo się domyśleć potrzebowano wielu budynków mieszkalnych i hal pracowniczych w dość szybkim tempie. Dlatego odrzucono wszelkie zbędne elementy i postawiono na funkcjonalność. Mówi się, że największą dewizą tego nurtu w architekturze były słowa Sulliwana, który twierdził, że „forma wynika z funkcji”. Ale znane były również powiedzenia w stylu „mniej znaczy więcej” lub „ornamenty to zło”. Można więc powiedzieć, że modernizm wyniknął z potrzeby posiadania dużych i tanich budynków (w pełni użytkowych). Dlatego mówi się, że modernizm był nurtem, który opierał się głównie na funkcjonalności i racjonalności budowli.

Jak rozpoznać modernistyczne budynki?

Nie jest to wcale trudne. Otóż, jak łatwo się domyślić były to budynki proste bez żadnych ozdób czy ornamentów. Są to budynki mieszkalne lub hale przemysłowe służące w jak największym stopniu wykonaniu swoich funkcji. Od zewnątrz znakiem rozpoznawczym świadczącym o tym, że jest to budynek budowany modernistycznie, jest płaski dach i duże okna, które miały na celu wpuszczać do środka dużo światła.

Nie trzeba również tłumaczyć skąd pomysł na płaski dach. Dla tych, którzy jeszcze się nie domyślili podpowiem, że jest to najprostsza konstrukcja dachu, a jej budowa zajmuje najkrócej w porównaniu z każdą inną konstrukcją dachu. Było więc to rozwiązanie i szybkie, i tanie, i funkcjonalne, czyli po prostu modernistyczne. W samych konstrukcjach zaczęto stosować głównie budulce tanie i łatwo dostępne, takie jak beton i stal.

Co zaś tyczy się wnętrza to największą cechą charakterystyczną dla modernizmu jest brak ścian między niektórymi pomieszczeniami. Jedyne co oddzielało to albo elementy, takie jak oświetlenie lub na tyle ruchome, by szybko móc zmienić rozmiar i charakter pomieszczenia.

Rozpoznajesz wśród otaczających cię budynków wymienione cechy? Jest to całkiem możliwe, ponieważ do dziś dnia wiele takich budynków istnieję i nadal są użytkowane.

Artykuł powstał przy współpracy z Pracownią Jaknowski i Opyrchał – JIO.pl